Извините, этот техт доступен только в “Polski”, “English”, “Deutsch” и “Français”. For the sake of viewer convenience, the content is shown below in this site default language. You may click one of the links to switch the site language to another available language.
Chełmno od lat utrzymuje ożywione kontakty międzynarodowe, w tym z partnerami z Niemiec. W pierwszych kontaktach z Chełmnem uczestniczyli przedstawiciele Fundacji Friedrich-Ebert-Stiftung i miasta Hann. Münden.
Podpisanie układu partnerskiego poprzedzone było wizytą Burmistrza Miasta Piotra Mittelstaedta i Przewodniczącego Rady Miasta Joachima de Tchorzewskiego u kanclerza Niemiec Helmuta Kohla.
Do pierwszej wymiany doszło jednak jeszcze przed oficjalnym podpisaniem układu partnerskiego. W dwóch wymianach w 1991 roku uczestniczyli kajakarz i uczniowie z Liceum Ogólnokształcącego – razem 70 osób.
Ich efektem była przygotowywana i parafowana dnia 13 grudnia 1991 roku w Chełmnie, a podpisana 9 maja 1992 roku w Hann. Münden i 2 lipca 1992 roku w Chełmnie umowa partnerska o treści: W świadomości, że historia naszych narodów w tym stuleciu została określona przez wojny, przez przede wszystkim odnoszącą się do polskiego nardu przestępczą politykę narodowo-socjalistycznego panowania tyranii, przez wypędzenie i nieskończone cierpienie, które oba nasze narody musiały znosić, zdecydowaliśmy się – przedstawiciele miasta Hann. Münden i przedstawiciele miasta Chełmno w imieniu wszystkich obywatelek i obywateli naszych miast na to, aby przez uzgodnienie partnerstwa między miastami i przez zawarcie tej umowy wnieść wkład do wspólnej pokojowej przyszłości naszych miast i naszych narodów. W duchu pokojowej współpracy i ekumenicznej odpowiedzialności chcemy przez wymianę doświadczeń i we wszystkich dziedzinach, przez ścisłą współpracę w dziedzinie kultury, sportu i szkół, poprzez obopólną pomoc a przede wszystkim przez współpracę naszych związków, towarzystw i przez intensywną wymianę młodzieży wnieść udział do wzajemnego zrozumienia się, wspierać zrastanie naszych miast, ludów i narodów i przez wspólną pracę kłaść kamień węgielny dla pokoju, wolności i sprawiedliwości dla Europy miast i narodów w pokojowej przyszłości.
Fundamentem podpisanego układu było wspólne oświadczenie kanclerza Niemiec Helmuta Kohla i premiera Polski Tadeusza Mazowieckiego z 14 listopada 1989 roku.
W art. 52 oświadczenia zawarto deklarację o wmurowaniu tablicy na domu w Chełmnie, w którym urodził się Kurt Schumacher (… 52. Strona polska wyraża zgodę na utworzenie przez Republikę Federalną Niemiec pawilonu krajowego w byłym obozie koncentracyjnym Auschwitz, ustawienie tablic upamiętniających niemiecki ruch oporu na zamku w Krzyżowej i w byłej kwaterze głównej koło Kętrzyna oraz na domu w Chełmnie, w którym urodził się Kurt Schumacher).
Do odsłonięcia tablicy pamiątkowej przy domu rodzinnym, przy ul. Św. Ducha, doszło w dniu 13 października 1990 roku, z okazji 95. rocznicy urodzin tego wielkiego działacza, a po II wojnie światowej przewodniczącego socjaldemokracji niemieckiej.
W uroczystości wzięła udział m.in. Annemarie Renger, współpracowniczka Kurta Schumacher, a w latach 1953-1990 deputowana do Bundestagu, a w latach 1972-1976 przewodnicząca Bundestagu. Chełmno wspierane było wielokrotnie przez Panią Annemarie Renger, która m.in. ufundowała 2 samochody z przeznaczeniem na cele wymiany młodzieży, w tym dla Europejskiego Centrum Wymiany Młodzieży im. Kurta Schumachera działającego już od 2002 roku.
Od czasu podpisania umowy partnerskiej położone w Dolnej Saksonii miasto oraz Chełmno, odwiedza corocznie, w ramach wymiany, coraz większa liczba osób. Są to uczniowie szkół średnich, specjalnych, członkowie stowarzyszeń, klubów sportowych, zespołów folklorystycznych. W obustronnych wizytach, wymieniając doświadczenia, brali udział również radni miasta, pracownicy urzędów, zakładów pracy, przedstawiciele straży pożarnej, policji i wojska. Wcześniej, bo już w 1990 roku uczniowie Liceum Ogólnokształcącego nawiązali kontakty z niemieckimi rówieśnikami z Gevelsbergu. Wymiana uczniów szkół odbywa się co dwa lata. Również na długo przed podpisaniem układu nastąpiła wymiana uczniów L.O. z Chełmna z licealistami z Hann. Münden. Dzięki wymianom młodzież nawiązuje przyjaźnie, odwiedzając różne miasta wzajemnie poznaje historię i kulturę swoich krajów. Podczas programów uczestniczą w zajęciach szkolnych, a mieszkając u rodzin mają kontakt z codziennym życiem. Podczas spotkań organizuje się wyjazdy m.in. do Gdańska, Sztutowa, Malborka, Warszawy, Krakowa, Oświęcimia, Częstochowy. Licealiści, sportowcy i uczestnicy innych grup mieli możliwość zwiedzania Parlamentu i Sejmu. Dla młodzieży polskiej kontakty międzynarodowe są ponadto możliwością nauki i doskonalenia języka niemieckiego i angielskiego. Co roku wymiana poszerza się o nowe grupy. W 1996 roku do wymiany dołączyły dzieci ze Specjalnego Ośrodka Szkolno – Wychowawczego. Jest to wymiana szczególna ze względu na możliwość integracji dzieci niepełnosprawnych z różnych krajów. Ponadto SOSzW dzięki nawiązanym kontaktom wyposażony został dodatkowo w podstawowy sprzęt komputerowy i pomoce naukowe. Partnerskie miasto Hann. Münden wspiera finansowo Liceum Ogólnokształcące. W 2000 roku powstała w szkole pracownia multimedialna – języka niemieckiego, doposażone zostały w sprzęt szkolny sale rekreacyjne. Od kilku lat L.O. otrzymuje również środki na dodatkowe godziny nauki języka niemieckiego. Od 1994 roku Chełmno prowadzi również ożywione kontakty z miastami: Holon w Izraelu, Hackney – dzielnica Londynu, Suresnes we Francji. Dotychczasowym ich efektem był realizowany z dużym powodzeniem projekt Eurothlon, w której uczestniczył Chełmiński Klub Koszykówki. W spotkaniach trójstronnych polsko – niemiecko – izraelskich biorą również udział kajakarze Klubu Sportowego “Nadwiślanin”. W ramach współpracy organizuje się corocznie nowe projekty z udziałem wszystkich miast partnerskich m.in. pod hasłem MINI EXPO w związku z organizowaną w Hanowerze wystawą EXPO 2000. W 2001 roku od 16 do 27 lipca gospodarzem projektu pod nazwą MULTIMEDIA było Chełmno. W organizowanym spotkaniu wzięło udział 45 osób z Francji, Niemiec, Izraela, Anglii i Polski. W 2002 r projekt ten odbył się w Lamoura – Suresnes pod hasłem “Środowisko”, wzięła w nim udział młodzież z ośmiu państw. W 2002 r. wymiana została poszerzona o młodzież z Jugosławii, Austrii i Hiszpanii, prowadzone są również rozmowy z Litwą i Łotwą. Początkiem nowych kontaktów jest rozpoczęty w 2002 r. nowy projekt w ramach pomocy humanitarnej – “Młodzież polska i niemiecka buduje pracownie internetowe w Kragujevac”/Jugosławia/”. Oprócz wymian szkolnych i sportowych w wymianach biorą udział Stowarzyszenia Kulturalne m.in. Zespół Pieśni i Tańca „Pomorze”, Orkiestra Dęta Chełmińskiego Domu Kultury, która ponadto nawiązała kontakt z podobną Orkiestrą z Unlingen w Niemczech, Zespół Tańca Ludowego “Kundzia” posiadający szerokie kontakty w całej Europie, chór “Chorus Culmensis”, czy też Bractwo Kurkowe. W 2001 roku do wymiany włączeni zostali uczniowie klas gimnazjalnych. Ciekawe kontakty nawiązało Gimnazjum nr 2 z Gimnazjum w Stolzenau. O dobrze funkcjonującej wymianie młodzieży świadczy fakt, że młodzież polska brała udział w obchodach 10 rocznicy obalenia „Muru Berlińskiego”, a jeden z zrealizowanych projektów zajął II miejsce w organizowanym przez Fundację Körbera Młodzieżowym OSCARZE. Współpraca pomiędzy naszymi miastami nie miała by racji bytu gdyby nie zaangażowanie finansowe Polsko – Niemieckiej Współpracy Młodzieży w Warszawie i Poczdamie, Unii Europejskiej, Fundacji Polsko – Niemieckiej, a przede wszystkim mieszkańców naszych miast. Fundacja Polsko – Niemiecka współfinansowała również kilka chełmińskich inwestycji, w tym w zakresie ochrony zabytków (art. 28 Traktatu). Są to: budowa oczyszczalni ścieków, budowa Europejskiego Centrum Wymiany Młodzieży im. Kurta Schumachera, czy też renowacja tzw. “konwiktu” w Domu Pomocy Społecznej nr 1 dla Dzieci i Młodzieży prowadzonego przez Zgromadzenie Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo, będącego częścią zabytkowego zespołu klasztornego. Do Chełmna z miasta partnerskiego trafiła pomoc w postaci karetek pogotowia, samochodu dla straży miejskiej, mebli czy tez komputerów dla szkół oraz prywatna dla Domu Pomocy Społecznej prowadzonego w chełmińskim klasztorze. Należy tu wspomnieć, że Chełmno wraz z Hann. Münden uczestniczyło w organizowaniu pomocy humanitarnej dla Serbii.
Podsumowaniem dotychczasowej współpracy były obchody, w 1997 r. 5-lecia, w 2002 r. 10 – lecia oraz w 2007 r. 15-lecia, Jubileuszu podpisania Układu Partnerskiego.
W 2002 roku Władze miasta Chełmna z ówczesnymi władzami Hann. Münden (SPD) uczestniczyły w obchodach 50. rocznicy śmierci Kurta Schumachera, które odbyły się w Hanowerze. Wizyta ta była również okazją do spotkania się z Panią Annemarie Renger. Dodatkowo otwarta wówczas dwujęzyczna wystawa „Kurt Schumacher Chełmno/Prusy Zachodnie 1895-1952 Bonn/ Niemiec i Europejczyk” (przygotowana przez Muzeum Prus Zachodnich w Münster) została również zaprezentowana w Chełmnie w Muzeum Ziemi Chełmińskiej w Ratuszu w okresie od 29.04. do 22.06.2003 r.
W 2004 roku doszło również do spotkania Radnych Miast Chełmna i Hann. Münden, które odbyło się w formie wymiany w obu miastach. Okazją do spotkania się było wstąpienie Polski do Unii Europejskiej, które radni Miasta Hann. Münden świętowali razem z władzami Chełmna i mieszkańcami miasta w Chełmnie 1 maja 2004 roku. Do rewizyty doszło we wrześniu tego samego roku w Hann. Münden. Podobne spotkania władz organizowane były przy kolejnych jubileuszach, obchodach Roku Polsko – Niemieckiego, a także podczas ważnych dla obu miast imprezach czy uroczystościach np. impreza „Pamięć i Tolerancja” w 2007 r., podczas której upamiętniono społeczność żydowską żyjącą do II wojny światowej w Chełmnie. W celu zacieśnienia i poszerzenia dotychczas nawiązanych kontaktów międzynarodowych uruchomione zostało w 2002 r. Europejskie Centrum Wymiany Młodzieży im. Kutra Schumachera nad Jeziorem Starogrodzkim będące także siedzibą Fundacji o tej samej nazwie. Fundacja “Europejskie Centrum Wymiany Młodzieży im. Kurta Schumachera” istnieje od maja 2001 roku. Powstanie Fundacji jest wynikiem długoletniej międzynarodowej współpracy fundatora – Miasta Chełmna – z zaprzyjaźnionymi miastami za granicą. Na bazie prowadzonego przez Fundację Europejskiego Centrum Wymiany Młodzieży im. Kurta Schumachera organizuje i finansuje współpracę europejską i wymianę młodzieżową ze szczególnym uwzględnieniem młodzieży. Celem działalności jest prowadzenie działań z zakresie współpracy europejskiej i wymiany młodzieży, prowadzenie Europejskiego Centrum Wymiany Młodzieży, propagowanie idei demokracji, międzynarodowej współpracy i przyjaźni, walki z przejawami rasizmu i przemocy oraz wspieranie idei pokojowego współistnienia narodów.
Europejskie Centrum Wymiany Młodzieży im. Kutra Schumachera nad Jeziorem Starogrodzkim w Chełmnie
ul. gen. J. Jastrzebskiego 5
86-200 Chełmno
tel. (+48) 56-679-02-30
fax(+48) 56-686-30-67
e-mail:ecwm@wp.pl
Więcej informacji na temat Hann.Münden znajdują się na stronie http://hann.meunden.de
Podpisanie układu partnerskiego w 1992 roku
Obchody 20-lecia podpisania
układu partnerskiego pomiędzy Chełmnem a Hann. Münden
1 lipca 2012 r. odbyła się w Chełmnie uroczystość związana z obchodami 20-lecia podpisania układu partnerskiego pomiędzy Chełmnem a Hann. Münden.
Na uroczystości obecny był Burmistrz Hann. Münden Klaus Burhenne wraz z delegacją przedstawicieli Rady Miasta i stowarzyszeń, w tym Związku Miast Partnerskich.
Uroczystości zaszczycił swoim udziałem Wicemarszałek Sanatu Pan Jan Wyrowiński. W tym dniu gościła w Chełmnie delegacja z czeskiego miasta Letovice z burmistrzem miasta Vladimirem Stejskalem, Wiceburmistrzem Jiří Palbuchtą i Pavlem Göpfert.
Część oficjalną uroczystości rozpoczęto o godz. 11.00 złożeniem wiązanek przy tablicy upamiętniającej miejsce urodzenia Kurta Schumachera.
Następnie wszyscy goście z towarzyszeniem Orkiestry Dętej Chełmińskiego Domu Kultury przeszli ulicami miasta do sali Gimnazjum nr 1 na główne uroczystości.
Zebranych przywitał Burmistrz Chełmna Mariusz Kędzierski. Burmistrz Hann. Münden Klaus Burhenne podziękował za wieloletnie działanie na rzecz współpracy polsko-niemieckiej. Na koniec swojego przemówienia wręczył Burmistrzowi Chełmna szczególny i cenny prezent – zestaw do pisania tj. piórnik z długopisem wykonany z 500-letniego drewna znalezionego w rzece.
Kolejnym punktem programu było przypomnienie i zaprezentowanie przez Burmistrza Chełmna dorobku dotychczasowych wymian.
Burmistrz Chełmna przekazał pamiątkowy obraz przedstawiający ratusze obu miast, upamiętniający 20-lecie współpracy z Hann. Münden. Dodatkowo podziękowania za wkład i zaangażowanie w organizowaniu wymian otrzymali: Reiner Münzing, Frank Stryga, Sigismund Drozynski, Marga Bücker i Monika Szwarocka-Loba.
Reiner Münzing, były przewodniczący Związku Miast Partnerskich i wieloletni koordynator wymian młodzieży ze strony Hann. Münden opowiedział o specjalnej wystawie dot. 20-lecia partnerstwa Chełmno – Hann. Münden przygotowanej przez Mündener-Kanu-Club.
Frank Stryga, obecny przewodniczący Związku Miast Partnerskich i koordynator wymian młodzieży ze strony Hann. Münden, podziękował za dotychczasową współpracę.
Nowy układ partnerski Chełmno – Letovice
Podczas uroczystości został podpisany nowy układ partnerski pomiędzy Chełmnem a czeskim miastem Letovice. Współpracę z Letovicami rozpoczęła Orkiestra Dęta Chełmińskiego Domu Kultury. Umowę o partnerstwie miast podpisali Burmistrz miasta Letovice Vladimir Stejskal i Burmistrz Chełmna Mariusz Kędzierski. Na pamiątkę tego wydarzenia Burmistrz Chełmna przekazał Burmistrzowi Letovic obraz z panoramą miasta Chełmna. Na temat nowej współpracy zabrał głos Burmistrz Letovic i jednocześnie podziękował za bardzo miłe przyjęcie ze strony Chełmna.
Z zaproszonych gości głos zabrali również pan Wicemarszałek Senatu RP Jan Wyrowiński i Starosta Chełmiński Wojciech Bińczyk. Pan Piotr Mittelstaedt, były Burmistrz Chełmna, który podpisał układ partnerski pomiędzy Chełmnem a Hann. Münden, w swoim wystąpieniu wspomniał m.in. osoby podpisujące umowę, ale także panią Annemarie Renger, wieloletnią współpracowniczkę Kurta Schumachera i pierwszą kobietę przewodniczącą niemieckiego Bundestag, osobę wspierającą finansowo współpracę miast i Chełmno.
Na koniec uroczystości goście mogli obejrzeć wspomnianą przez Rainera Münzig wystawę oraz występ kapeli i ZPiT „Pomorze”.
25-lecie układu partnerskiego pomiędzy Chełmnem a Hann. Münden
17 czerwca 2017 roku odbyła się w Chełmnie uroczystość związana z Jubileuszem 25-lecia podpisania układu partnerskiego z niemieckim miastem Hann. Münden.
W dniach 17 – 19.06.2017 roku gościła w Chełmnie delegacja mieszkańców partnerskiego miasta wraz z Burmistrzem Haraldem Wegener i jego zastępczyniami Angeliką Deutsch i Nortrud Reimann, a także przedstawiciele Towarzystwa Partnerstwa Miast i młodzież z Grotefend Gymnasium.
Obchody Jubileuszu rozpoczęły się od odsłonięcia tablicy prezentującej Hann. Münden, przekazanej Chełmnu z okazji 25-lecia partnerstwa naszych miast, która ustawiona została w Parku Pamięci i Tolerancji im. Ludwika Rydygiera. Następnie delegacje miast złożyły kwiaty przy tablicy umieszczonej przy domu urodzenia Kurta Schumachera. Główne uroczystości jubileuszowe odbyły się w auli Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 1.
Na początku uroczystości zgromadzeni goście uczcili minutą ciszy pamięć zmarłego 16 czerwca 2017 roku Helmuta Kohla Kanclerza Niemiec. Fundamentem podpisania układu o partnerstwie Chełmna i Hann. Münden było wspólne oświadczenie Kanclerza Niemiec Helmuta Kohla i premiera Polski Tadeusza Mazowieckiego z 14 listopada 1989 roku. W art. 52 oświadczenia zawarto deklarację o wmurowaniu tablicy w Chełmnie przy domu urodzenia Kurt Schumachera. Do odsłonięcia tablicy pamiątkowej przy domu rodzinnym Kurta Schumachera, przy ul. Św. Ducha, doszło w dniu 13 października 1990 roku, z okazji 95. rocznicy urodzin tego wielkiego działacza, a po II wojnie światowej przewodniczącego socjaldemokracji niemieckiej (SPD).
Podpisanie układu partnerskiego poprzedzone było wizytą Burmistrza Miasta Piotra Mittelstaedta i Przewodniczącego Rady Miasta Joachima de Tchorzewskiego u kanclerza Niemiec Helmuta Kohla.
Podczas uroczystości zabrali głos Piotr Mittelstaedt (były Burmistrz Miasta, podpisujący umowę partnerską w 1992 roku), Mariusz Kędzierski – obecny Burmistrz Chełmna, Harald Wegener – Burmistrz Hann. Münden, dr Jarosław Kuropatwiński – Konsul Honorowy RFN w Bydgoszczy, Frank Stryga – pełnomocnik odpowiedzialny za partnerstwo miast, przewodniczący Stowarzyszenia Partnerstwa Miast.
W spotkaniu uczestniczyli również zaproszeni goście, w tym: Radni Miasta Chełmna, nauczyciele ze szkół uczestniczący w wymianach międzynarodowych, przedstawiciele stowarzyszeń, klubów sportowych, instytucji i wojska. Uroczystości uświetniła Orkiestra Dęta Chełmińskiego Domu Kultury.
Burmistrz Miasta Chełmna wręczył wyróżnienia gościom z Hann. Münden jak i mieszkańcom Chełmna, którzy przez te wszystkie lata zaangażowani byli w wymianę międzynarodową. W dalszej części programu o godz. 13.00 w kościele pw. św. Piotra i św. Pawła otwarta została wystawa prac dzieci i młodzieży z Chełmna i Hann. Münden pn. „Spotkania”, a na zakończenie odbył się koncert kameralny zespołu Artes Ensemble pt. „Muzyczne lato w rozśpiewanej Europie”.
Krótko o wymianach międzynarodowych:
Przez 25 lat położone w Dolnej Saksonii miasto corocznie odwiedza w ramach wymian młodzież szkolna.
Tu najdłuższym stażem pochwalić się może Zespół Szkół Ogólnokształcących i Grotefend Gymnasium. Zespół Szkół nr 2 (wcześniej Zespół Szkół Zawodowych) współpracował z Berufsbildende Schulen. Szkoła ta obecnie prowadzi wymianę z Zespołem Szkół CKP w Grubnie. Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Chełmnie współpracował z Schule im Auefeld. Młodzież z Gimnazjum nr 1 wymienia się co roku z młodzieżą z Werra – Realschule.
W najnowszym projekcie „Młodzi dla demokracji”, który odbył się w maju 2017 r., uczestniczyło Gimnazjum nr 2, Drei-Flüsse-Realschule z Hann. Münden i Zakladni Skola z Letovic.
Wśród klubów sportowych i stowarzyszeń do szczególnych wymian należy zaliczyć projekty realizowane przez KS Nadwiślanin – Sokół i Mündener Kanu – Club.
Wspólne projekty realizowało też PZW Koło Wędkarskie w Chełmnie i Towarzystwo Wędkarskie Fischerfreunde z Hann. Münden. „Zastęp Rycerski z Chełmna” oraz Chełmińskie Towarzystwo Strzeleckie – Bractwo Kurkowe i Towarzystwo Strzeleckie z Hann. Münden. Ze Stowarzyszeniem Muzycznym „Chorus Culmensis” współpracował chór „Mündener Chorvereinigung” z Hann. Münden.
W obustronnych wizytach, wymieniając doświadczenia, brali udział również radni miasta, pracownicy urzędów, zakładów pracy, przedstawiciele straży pożarnej, policji i wojska.
Opracowanie:
Wydział Oświaty Kultury i Promocji
19.06.2017 r.
Zdjęcia: Elżbieta Pawelec (uroczystości, koncert, wystawa),
Janusz Napora (zdj. 2 i 3 – odsłonięcie tablicy pamiątkowej)
Zobacz relację:https://chelmno.pl/pl/aktualnosci/jubileusz-25-lecia-podpisania-ukladu-partnerskiego-niemieckim-miastem-hann-munden/