Le 28 Décembre 1233, le Grand Maître du pays Hermann von Salza et le Maître du pays Hermann Balk ont créé le document de localisation pour la ville de Chełmno, ce document concernait en même temps la ville de Toruń.
Ce document est appelé le privilège élémentaire de la ville de Chełmno. En créant le fameux droit de la ville de Chełmno, les Teutoniques ont utilisé les éléments de droit magdeburski, hongrois et flamand. En vigueur de ce droit, la ville de Chełmno était prévue en tant que la capitale (civitas metropolitana) pour la province entière, et, dans l’avenir, pour tout l’étaut de l’Ordre Teutonique.
Le privilège de la ville de Chełmno, etrêmement moderne, constituait dans une certaine mesure la constitution, il réglait toutes les sphères de la vie socio-économique et politique de la ville. Il créait des conditions du développement et de la vie formidables. Il était le fondement de leur richesse, de l’épanouissement extraordinaire de l’artisanat, du commerce, de l’architecture et de l’art, mais aussi de l’indépendance économique et judiciaire.
En vertu du privilège de la ville de Chełmno, depuis le Moyen Age jusqu’à la fin du XVIII-ème siècle, on avait localisé 225 villes et 1364 villages ainsi que les bourgades de toute sorte. Le document du 1233 était dévoré par le feu en 1244. A l’époque, l’Ordre Teutonique, avait donné un nouveau document ( dit le privilège renouvellé de la ville de Chełmno ). Cette fois-ci, on avait créé deux documents indépendants pour la ville de Chełmno et pour Toruń. Le privilège renouvellé nommait la ville de Chełmno „une ville principale et plus importante des autres”. Il avait encore une autre signification, non seulement pour la ville de Chełmno, parce que, ce justement dans ce document, où avait apparu, pour la première fois, la notion de la “monnaie de Chełmno”. Malgré le fait, que la création de la monnaie unifiée, avait eu lieu lors de la création du privilège élémentaire du 1233, c’est seulement le privilège renouvellé qui avait déterminé l’ appelation et l’importance en tant que la monnaie valable sur „la terre entière”, alors sur le territoire du pays des Teutoniques. La monnaie, appellée aussi le „denar” de Chełmno créait la base pour le système monétaire ( dit le titre monétaire ) valide sur le territoire.
Le privilège est conservé actuellement à Geheimes Staatsarchiv Berlin – Dahlem.
Miasta lokowane na Prawie Chełmińskim:
1233 r. (28 XII) CHEŁMNO; 1233 r. (28 XII) TORUŃ-Stare Miasto; 1234 KWIDZYN; 1240 r. RADZYŃ CHEŁMIŃSKI; 1246-1251 r. CHEŁMŻA; 1259 r. MIĘDZYRZECZ; 1264 r. (13 VIII) TORUŃ – Nowe Miasto – Neustadt Thorn; 1275 r. KOWALEWO POMORSKIE; 1276 r. (27 IV)1285-1305 r. PRABUTY; 1286 r. (28 II) KRÓLEWIEC – Stare Miasto; 1288 r. (15 VI) DZIERZGOŃ; 1291 r. (18 VI )GRUDZIĄDZ ; 1296-1300 r. TOLKMICKO; 1297 r. (25 IX) GNIEW ; 1297 r. PASŁĘK; 1298 r. (21 XII) ŁASIN; 1298 r. BRODNICA; 1299 r. (29 III) KRÓLEWIEC – LIPNIK ; 1299 r. (7 IV) RYBAKI; 1421 r.(b.d.i m.) GOLUB – Gollub – dziś Golub-Dobrzyń; pocz. XIV w.WĄBRZEŻNO; 1301 r. ŚWIĘTOMIEJSC; 1303-1311 r. LUBAWA ; 1305 r. (b.d. i m.) IŁAWA; 1305 r. (b.d.i m.) SUSZ; 1305 r. (b.d.i m.) ZALEWO; 1308 r. (13 VIII)1312 r. ORNETA; 1312 r. ( mb.d. i m.) PIENIĘŻNO; 1315 r. KRZYŻBORK; 1315 r. MIŁAKOWO; 1315(?) r. NOWY STAW ; 1320 r. SKARSZEWY ; 1320-1326 r. LIDZBARK WELSKI; 1320-1329 r. MŁYNARY; 1325 r. NOWE MIASTO ; 1326 r. DĄBRÓWNo; 1327 r. (1I) GÓRZNO ; 1327 r. (6 IV) KRÓLEWIEC – KNIPAWA; 1327 r. MORĄG; 1327-1330 r. OSTRÓDA; 1328 (?) r. GARDEJA; 1329 r. (26 II) DOBRE MIASTO; 1330 (?) r. KURZĘTNIK; 1331 r. (1 I) KISIELICE; 1331 r. (13 I) BISKUPIEC POMORSKI; 1332 r. BARTOSZYCE – Stare Miasto; 1335 r. (5 II) GÓROWO IŁAWIECKIE; 1335 (?) r. (25 III) FRYDLĄD; 1335 r. (31 XII) MIŁOMŁYN; 1336 r. (25 I) WELAWA; 1337 r. (12 VII) RESZEL; 1338 r. (25 VII) ŚWIECIE; 1338 r. (5 II) JEZIORANY; 1339 r. (8 IX) WŁOCŁAWEK; 1341 r. CYNTY; 1341 r. (6 I) LĘBORK; 1344 r. (14 VIII) DZIAŁDOWO; 1345 r. RYPIN; 1346 r. (12 VII) BYTÓW; 1346 r. (22 VII) TUCHOLA; 1346 r. (31 VII) GDAŃSK – Główne Miasto; 1348 r. (19 VI) CZŁUCHÓW; 1348 r. (14 IX) STAROGARD GDAŃSKI; 1348 r. (16 XI) PUCK; 1349 r. (15 IV) LIPNO; 1350 r. CZERSK; 1350 r. CIECHANÓW; 1351 r. (13 I) SĘPOPOL; 1351 r. (14 VII) BODZANÓW; 1353 r. (31 X) OLSZTYN – Stare Miasto; 1354 r. (15 XI) DEBRZNO; 1356 r. (29 IX) BARTOSZYCE – Nowe Miasto; 1357 r. (11 XI) KĘTRZYN; 1357 r. (8 VII) ŁEBA; 1359 r. (11 II) KAMIEŃ KRAJEŃSKI; 1359 r. (1 X) OLSZTYNEK; 1360 r. CHOJNICE; 1364 r. (6 VII) BARCZEWO; 1370-1373 r. PŁOCK; 1373 r. (26 I) BIELSK; 1373 r. (12 V) CZERWIŃSKA NAD WISŁĄ; 1373 r. (12 V) OSTROŁĘKA; 1373 r. WIZNA; 1374 r. RAWA MAZOWIECKA; 1374 r. (29 VI) NOWY DWÓR MAZOWIECKI; 1377 r. MSZCZONÓW; 1377 r. (14 IV) MAGNUSZEW; 1377 r. GDAŃSK – Stare Miasto; 1378 r. (2 III ) RÓŻAN; 1378 r. (4 V) OLSZTYN – Nowe Miasto; 1380 r. (18 I) GDAŃSK – Młode Miasto; 1380 r. (20 II) PUŁTUSK; 1380 r. (12 VII) BŁONIE; 1381 r. (2 IV) NIDZICA; 1392 r. (8 III)1382 r. (26 V) WARSZAWA – Stare Miasto; 1382 r. (21 X) FORDON; 1382 r. BIAŁY BÓR; 1383 r. RADZYMIN; 1383 r. (7 IX)1384 r. (20 III) KUCZBORK – OSADA; 1384 r. (17 IV) TCZEW; 1385 r. (30 IV) BISZTYNEK; 1385 r. (4 X ) SOCHOCIN; 1386 r. (25 IV) GOSZCZYN; 1386 r. (4 VIII) PASYM; 1386 r. (11 XI) NASIELSK; 1395 r. CZARNE; 1395 r. KOŚCIERZYNA ; 1395 r. (17 X) BISKUPIEC; 1398 r. (21 IX) GIERDAWY; 1398 r. (21 X) WYSZOGRÓD; XIV/XV BRAŃSK; XIV/XV DROCHICZYN; XIV/XV SURAŻ; 1400- 1481 r.1400 r. PŁOŃSK; 1400 r. (27 XII) NOWE MIASTO NAD PILICĄ; 1400 r. (19 X) ALEMBORK; 1400 r. RADZANÓW; 1403 r. (29 IX) BOBROWNIKI; 1404 – 1407 r. MRĄGOWO; 1405 r. (4 VII) SROKOWO; 1406 r. (2 XI) BIEŻUŃ; 1407 r. BUDZISZEWICE; 1407 r.1408 r. (27 XII) WARSZAWA – Nowe Miasto; 1414 r. (14 III) KAMPINOS; 1416 r. SZTUM; 1417 r. SOCHACZEW; 1417 r. (6 XI) WISKITKI; 1418 r. (15 VI) ŁOMŻA; 1419 r. (15 V) GRÓJEC; 1420 r. NOWE MIASTO n/Soną; 1421 r. LIW (Stary); 1421 r. (29 V) MIŃSK MAZOWIECKI; 1421 r. (15 VI) MAKÓW MAZOWIECKI; 1421r. (18 VIII) JANOWO; 1423 r. (18 III) SEROCK; 1423 r. (17 VII) LATOWICZ; 1423 r. (20 VII) GARWOLIN; 1425 r. (22 V) RAŻNY; 1425 r. (28 VI) TYKOCIN; 1425 r. (30 VI) KOLNO; 1425 r. (29 XII) RACIĄŻ; 1427 r. (10 X)1427 r. (24 X) GŁOWNO; 1428 r. (15 IV) KAMIEŃCZYK; 1428 r. (2 VIII) ZAMBSKI KOŚCIELNE; 1429 r. (13 VII)MŁAWA; 1430 r. (28 VII) DMOSIN; 1430 r. (10 XI) WADOWICE; 1431 r. NIESZAWA pod Toruniem; 1434 r. (24 IX) NUR; 1434 r. (24 IX) NOWOGRÓD; 1435 r.1436 r. (10 IV) OSTROŁĘKA; 1436 r. (13 V) WĄSOSZ; 1437 r. (1 VII) GĄBIN; 1440 r. (22 IX) MIELNIK; 1442 r. (2XI) CHODECZ; 1445 r.1445 r. ZAMBRÓW; 1445 r. GŁOWACZÓW; 1446 r. LIW NOWY; 1453 r. NADARZYN; 1460 r. (24 IX) NIESZAWA; 1465 r. JANÓW; 1466 r. (9 V) RADZIŁÓW; 1475 r. (3 III) KŁAJPEDA; 1477 r. ŚLUBÓW; 1482 r. (4 XI) MIASTKÓW KOŚCIELNY; 1485 r. BLEDZEW; 1488 r.1491 r. MIEDNIKI (WORNIE); 1496 r. MOKOBODY; 1500 r. WĘGRÓW; 1501 r. (26 III) BROK; 1501 r. (26III) WYSZKÓW; 1505 r. (25 V) NIEDZBÓRZ; 1506 r. SAWIN; 1506 r. (28 II) IŁÓW; 1510 r. (VI b.d) WANIEWO; 1514 r. (27 VI) NAREW; 1519 r. (5 III) DOBRZYŃ NAD WISŁĄ; 1519 r. (24 X) BOLIMÓW; 1519 r. (19 XII) KOWAL; 1523 r. (22 III) KLESZCZELE; 1523 r. (2 V) STANISŁAWÓW; 1524 r. (24 VI)1525 r. ZAKROCZYM; 1526 r. (10 IV) KALABONA; 1526 r. (10 IV) SIENNICA; 1528 r. (4 II) ANDRZEJEWO; 1530 r. (28 IX)1532 r. (3 II) DŁUTOWO; 1547 r. (15 I) SIEDLCE; 1547 r. (15 II) GONIĄDZ; 1548 r. (21 I) BOROWE; 1548 r. (21 I) KARCZEW; 1548 r. (21 I) SEROCZYN; 1549 r. (26 I) SENDOMIERZ; 1552 r. (2 XI) TYLŻA; 1553 r. (28 VIII) PŁONNE; 1558 r. (24 X) OSIECK; 1560 r. (1 I)1570 r. (14 V) GOŁDAP; 1571 r. (4 IV) WĘGORZEWO; 1572 r. (11 V) SZKUDY; 1573 (?) r. GIŻYCKO; 1582 r. (8X) CZERWIŃSK (część klasztorna ); 1583 r. WYSTRUĆ; 1585 r. IŁAWKA; 1616 r. (23 III) SZCZYTNO; 1628 r. BARCIANY; 1642 r. LABIAWA; 1645 r. (8 XI)1650 r. (13 I) WEJHEROWO; 1660 r. WARKA; 1671 r. KORYCIN; 1701 r. PROSPERÓW; 1723 r. (9 I) BIAŁA. MALBORK – Marienburg; LIDZBARK WARMIŃSKI; GOSTYNIN; SZREŃSK; DOMINOWO; NORDENBORK; PRZASNYSZ; EŁK; SKĘPE; GRABOWO; DOBRE; OLECKO; PISZ; MORDY;