Denar Chełmiński

Sorry, this entry is only available in Polski. For the sake of viewer convenience, the content is shown below in the alternative language. You may click the link to switch the active language.

4denary

 

W 775. lecie nadania praw miejskich Chełmnianie znowu mieli swojego denara. 

4 denary chełmińskie = 4 złote Denar chełmiński – stary jak Chełmno

 

Denar chełmiński, jako moneta obiegowa w całej Ziemi Chełmińskiej, wprowadzony został na mocy Przywileju Chełmińskiego z roku 1233 i później odnowionego w roku 1251. Jednym z postanowień Przywileju było, aby pieniądz ten bito z „dobrego” i „czystego” srebra, sam zaś denar miał „na wieki pozostać w takiej wartości, aby z niego sześćdziesiąt szelągów miało wartość jednej grzywny a wymieniona moneta”, tj. denar, „tylko raz jeden na dziesięć lat niech będzie odnawiana, a ilekroć będzie odnawiana, niech wymienia się dwanaście nowych pieniędzy za czternaście starych”. 12 denarów składało się na 1 szeląga, a 60 szelągów równało się 1 grzywnie chełmińskiej. Tak więc z 1 grzywny, która z kolei równała się 190 gramom srebra, wybijano 720 denarów, każdy o wadze ok. 0,25 g srebra. Z biegiem czasu ilość srebra w denarze zmniejszała się i dodatkowo pogarszała się jego próba. Przymusowa zaś co 10 lat wymiana pieniądza w relacji 12 nowych denarów za 14 starych – służyła państwu zakonnemu jako istotne źródło dochodów skarbowych. Nie jest pewne, czy te monetę bili Krzyżacy w samym Chełmnie, czy też w mennicy toruńskiej, wiadomo natomiast, iż od momentu utworzenia przez Zakon pierwszych mennic (1233) – grzywnę chełmińska nazywano marca Pruthenicalis lub marca Thorunesis, bądź marca Culmensis. Nie zachował się ani jeden egzemplarz denara chełmińskiego, a i opis monety, skąpy bardzo, nie pozwala dziś na pewność co do wierności jej odtworzenia. Stad prezentowany obecnie denar chełmiński nie jest, bo być nie może, kopią autentycznego denara z czasów jego ustanowienia, a stanowi tylko symboliczne odwołanie do tradycji własnej waluty. Dziś, denar chełmiński jest narzędziem promocji Chełmna. Z punktu widzenia prawnego jest on, w okresie obowiązywania bonem towarowym, za który można nabyć towary i usługi o wartości nominalnej wynoszącej 4 zł. Po upływie tego okresu można go zamienić, w wyznaczonym terminie na pieniądze lub pozostawić sobie na pamiątkę. Nabiera, wówczas wartości kolekcjonerskiej. Zaczyna mieć „własna historie” wkomponowana w kontekst historii Chełmna, miasta emitenta. Jego opis zamieszczany jest w krajowych i międzynarodowych katalogach.

 

4denary

 

4 denary chełmińskie, maja postać mosiężnego krążka o średnicy 27 mm.

 

Awers, przedstawia: herb Chełmna, a rewers odwzorowuje Kościół Farny Najświętszej MP. Budowla ta jest z pewnością dobrze rozpoznawalnym znakiem miasta, pojawiającym się w opisach Chełmna czy to w podręcznikach, czy w publikacjach okolicznościowych.

 

Emisja denarów chełmińskich, nawiązuje do 775. lecia lokacji Chełmna oraz nadania Miastu prawa bicia własnej monety. Wyemitowanych zostało 20.000 sztuk denarów o nominale „4 denary chełmińskie”. Towarzyszy im limitowana emisja, kolekcjonerskiego denara chełmińskiego w wersji srebrnej, wykonanej ze stopu Ag 500.

 

Emitentem denara chełmińskiego jest – Urząd Miasta Chełmna.

 

Projektantem i Producentem – Mennica Polska S.A.

 

Projekt denara chełmińskiego, wykonał artysta plastyk posiadający doświadczenie w projektowaniu monet obiegowych, w tym jednej z najbardziej popularnych w minionym roku.

 

Administratorem Emisji jest DM Sp. z o.o.

 

Punktem wymiany denara chełmińskiego było Muzeum Ziemi Chełmińskiej.

 

Okres obowiązywania denara chełmińskiego ustalono od 3 października do 31 grudnia 2008 r. Placówki usługowe i handlowe akceptujące „4 denary chełmińskie” jako bon towarowy, były oznakowane specjalną naklejką, a ich lista podana do publicznej wiadomości. Trzeba także podkreślić, że denary chełmińskie nie są monetami i nie pełnią roli prawnego środka płatniczego a ich akceptowanie jest całkowicie dobrowolne. Jest udziałem w akcji promocyjnej Chełmna.  Zasady stosowania denara chełmińskiego określone są w regulaminie emisji, który został podany do publicznej wiadomości przez Administratora, przed dniem emisji.

 

Punktami wymiany denara chełmińskiego były; 1. Muzeum Ziemi Chełmińskiej, 2. Bank Spółdzielczy w Chełmnie i jego punkty na terenie Chełmna oraz oddziały na terenie powiatu

 

Lista Punktów akceptujących i uczestniczących w akcji promocyjnej Chełmna poprzez akceptację żetonu „4 denary chełmińskie” jako bonu towarowego, które można było wymienić na towary lub usługi o wartości 4 złote w okresie od 03 października do 31 grudnia 2008 r.

 

  • DUET ul. Grudziądzka 11
  • Galeria „Pomysł na Prezent” ul. Grudziądzka 25
  • Hotel „Karczma Chełmińska” ul. 22 Stycznia 1b
  • Kawiarnio-Herbaciarnia „Różany Ogród” ul. Grudziądzka 25
  • „Lucy Luck” ul. Grudziądzka 2
  • „Pizza City” ul. Rynek 20
  • SPOŁEM PSS w Chełmnie Sklep Ogólnospożywczy ul. Grudziądzka 34