Denar Chełmiński

4denary

 

W 775. lecie nadania praw miejskich Chełmnianie znowu mieli swojego denara. 

4 denary chełmińskie = 4 złote Denar chełmiński – stary jak Chełmno

 

Denar chełmiński, jako moneta obiegowa w całej Ziemi Chełmińskiej, wprowadzony został na mocy Przywileju Chełmińskiego z roku 1233 i później odnowionego w roku 1251. Jednym z postanowień Przywileju było, aby pieniądz ten bito z „dobrego” i „czystego” srebra, sam zaś denar miał „na wieki pozostać w takiej wartości, aby z niego sześćdziesiąt szelągów miało wartość jednej grzywny a wymieniona moneta”, tj. denar, „tylko raz jeden na dziesięć lat niech będzie odnawiana, a ilekroć będzie odnawiana, niech wymienia się dwanaście nowych pieniędzy za czternaście starych”. 12 denarów składało się na 1 szeląga, a 60 szelągów równało się 1 grzywnie chełmińskiej. Tak więc z 1 grzywny, która z kolei równała się 190 gramom srebra, wybijano 720 denarów, każdy o wadze ok. 0,25 g srebra. Z biegiem czasu ilość srebra w denarze zmniejszała się i dodatkowo pogarszała się jego próba. Przymusowa zaś co 10 lat wymiana pieniądza w relacji 12 nowych denarów za 14 starych – służyła państwu zakonnemu jako istotne źródło dochodów skarbowych. Nie jest pewne, czy te monetę bili Krzyżacy w samym Chełmnie, czy też w mennicy toruńskiej, wiadomo natomiast, iż od momentu utworzenia przez Zakon pierwszych mennic (1233) – grzywnę chełmińska nazywano marca Pruthenicalis lub marca Thorunesis, bądź marca Culmensis. Nie zachował się ani jeden egzemplarz denara chełmińskiego, a i opis monety, skąpy bardzo, nie pozwala dziś na pewność co do wierności jej odtworzenia. Stad prezentowany obecnie denar chełmiński nie jest, bo być nie może, kopią autentycznego denara z czasów jego ustanowienia, a stanowi tylko symboliczne odwołanie do tradycji własnej waluty. Dziś, denar chełmiński jest narzędziem promocji Chełmna. Z punktu widzenia prawnego jest on, w okresie obowiązywania bonem towarowym, za który można nabyć towary i usługi o wartości nominalnej wynoszącej 4 zł. Po upływie tego okresu można go zamienić, w wyznaczonym terminie na pieniądze lub pozostawić sobie na pamiątkę. Nabiera, wówczas wartości kolekcjonerskiej. Zaczyna mieć „własna historie” wkomponowana w kontekst historii Chełmna, miasta emitenta. Jego opis zamieszczany jest w krajowych i międzynarodowych katalogach.

 

4denary

 

4 denary chełmińskie, maja postać mosiężnego krążka o średnicy 27 mm.

 

Awers, przedstawia: herb Chełmna, a rewers odwzorowuje Kościół Farny Najświętszej MP. Budowla ta jest z pewnością dobrze rozpoznawalnym znakiem miasta, pojawiającym się w opisach Chełmna czy to w podręcznikach, czy w publikacjach okolicznościowych.

 

Emisja denarów chełmińskich, nawiązuje do 775. lecia lokacji Chełmna oraz nadania Miastu prawa bicia własnej monety. Wyemitowanych zostało 20.000 sztuk denarów o nominale „4 denary chełmińskie”. Towarzyszy im limitowana emisja, kolekcjonerskiego denara chełmińskiego w wersji srebrnej, wykonanej ze stopu Ag 500.

 

Emitentem denara chełmińskiego jest – Urząd Miasta Chełmna.

 

Projektantem i Producentem – Mennica Polska S.A.

 

Projekt denara chełmińskiego, wykonał artysta plastyk posiadający doświadczenie w projektowaniu monet obiegowych, w tym jednej z najbardziej popularnych w minionym roku.

 

Administratorem Emisji jest DM Sp. z o.o.

 

Punktem wymiany denara chełmińskiego było Muzeum Ziemi Chełmińskiej.

 

Okres obowiązywania denara chełmińskiego ustalono od 3 października do 31 grudnia 2008 r. Placówki usługowe i handlowe akceptujące „4 denary chełmińskie” jako bon towarowy, były oznakowane specjalną naklejką, a ich lista podana do publicznej wiadomości. Trzeba także podkreślić, że denary chełmińskie nie są monetami i nie pełnią roli prawnego środka płatniczego a ich akceptowanie jest całkowicie dobrowolne. Jest udziałem w akcji promocyjnej Chełmna.  Zasady stosowania denara chełmińskiego określone są w regulaminie emisji, który został podany do publicznej wiadomości przez Administratora, przed dniem emisji.

 

Punktami wymiany denara chełmińskiego były; 1. Muzeum Ziemi Chełmińskiej, 2. Bank Spółdzielczy w Chełmnie i jego punkty na terenie Chełmna oraz oddziały na terenie powiatu

 

Lista Punktów akceptujących i uczestniczących w akcji promocyjnej Chełmna poprzez akceptację żetonu „4 denary chełmińskie” jako bonu towarowego, które można było wymienić na towary lub usługi o wartości 4 złote w okresie od 03 października do 31 grudnia 2008 r.

 

  • DUET ul. Grudziądzka 11
  • Galeria „Pomysł na Prezent” ul. Grudziądzka 25
  • Hotel „Karczma Chełmińska” ul. 22 Stycznia 1b
  • Kawiarnio-Herbaciarnia „Różany Ogród” ul. Grudziądzka 25
  • „Lucy Luck” ul. Grudziądzka 2
  • „Pizza City” ul. Rynek 20
  • SPOŁEM PSS w Chełmnie Sklep Ogólnospożywczy ul. Grudziądzka 34